پس از تجربه ناموفق حساب ذخیره ارزی که به موجب قانون برنامه سوم توسعه(1379) ایجاد شد و فعالیت آن درقانون برنامه چهارم توسعه (1383) تصویب گردید؛ ایدهی تشکیل صندوق توسعه ملی در برنامهی پنجم توسعه با تفاوت در دیدگاهها به درآمدهای حاصل از نفت و گاز مطرح گردید.
در این راستا تأسیس صندوق توسعه ملی در سال 1389 و به موجب ماده (84) قانون برنامه پنجم توسعه اقتصادی کشور به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید؛ به منظور اجرای این سیاست، بر اساس ماده 84 قانون برنامه پنجم توسعه کشور و با هدف تبدیل بخشی از عواید ناشی از فروش نفت، گاز و میعانات گازی و فرآوردههای نفتی به ثروتهای ماندگار، مولد و سرمایه های زاینده اقتصادی و حفظ سهم نسل های آینده از منابع مذکور، صندوق توسعه ملی در سال 1389 تشکیل و در دیماه سال 1390 رسما" شروع به فعالیت نمود.
سامانه جامع صندوق توسعه ملی با بلوغ روز افزون با افزودن زیرسیستمهای جدید و همچنین قابلیتهای جدید بطور مداوم در حال بلوغ و رشد میباشد.